Suzan is 24 jaar als zij in Port Elisabeth stage loopt in een kindertehuis. Ze wil graag iets goed doen en gaat voor tien maanden aan de slag in de Zuid-Afrikaanse stad. Ze wordt hier amper tot niet begeleid en loopt tegen een enorm cultuurverschil aan. Ze is nu 27, klaar met de opleiding SPH, en ervan overtuigd dat scholen kritischer moeten zijn op dit soort stages.
‘Stage lopen in ontwikkelingslanden werd vanuit school gestimuleerd. Ze hadden zelfs een bemiddelingsbureau ingeschakeld om alles te regelen. Zuid-Afrika heeft altijd mijn interesse gehad en ik wilde graag iets betekenen, iets goed doen voor anderen. Ik heb gekozen te gaan werken met kinderen in een kindertehuis. Het leek me fantastisch, maar de realiteit was iets anders. Dat kwam met name door het enorme cultuurverschil en de heersende hiërarchie. De bazin, de oprichter van het huis waar ik werkte, zat hoog in een ivoren toren en was haast voor niemand bereikbaar. De communicatie verliep daardoor bar slecht. Als ik een vraag had kwam deze via een enorme omweg bij haar terecht. Dus het duurde heel lang voordat ik ergens toestemming voor kreeg en iets kon ondernemen.
Er was ontzettend veel wisseling in personeel. Natuurlijk hebben de kinderen te maken met af en aan reizende vrijwilligers en stagiaires. Maar juist de lokale begeleiding werd er om de haverklap uitgegooid. De bazin was buitensporig streng en keek enorm op hen neer. Alleen wij Westerlingen deden het goed in haar ogen. De lokale begeleiding deed het dus nooit goed in haar ogen. Ik heb de een na de ander zien vertrekken. Stuk voor stuk arme mensen die, nadat ze weg moesten, gelijk geen onderdak meer hadden.
De bazin deed alles ter meerdere glorie van zichzelf. Als de buitenwereld haar maar geweldig vond. Ze deed ook mee aan allerlei verkiezingen, zoals zakenvrouw van het jaar. Veel oprichters van kindertehuizen zijn een soort beroemdheden. Maar terwijl ze geen cent te veel uitgaf aan haar personeel, woonde ze zelf in een dikke villa en had ze een riant vakantiehuis. Ik ben daar ook geweest. Het stond vol met donaties. Geschenken bedoeld voor de kinderen, maar die hebben daar denk ik nooit iets van gezien.
Ik zou toekomstige stagiaires adviseren kritisch te kijken naar stageplekken in kindertehuizen en weeshuizen. Praat bijvoorbeeld met oud-stagiaires en vraag naar hun ervaringen. Wees je ervan bewust dat je eventueel te maken krijgt met kinderen met hechtingsstoornissen. En neem in dat geval gepaste afstand. Ook scholen moeten zich kritischer opstellen en leerlingen hierin adviseren en begeleiden. Ik hoop dat mijn verhaal hiertoe bijdraagt.’
