Stephen Ucembe woont in Kenia. Hij werkt als expert in diverse Afrikaanse landen aan het verbeteren van de zorg voor kinderen zonder thuis en voor kinderen die hun thuis dreigen kwijt te raken. Zelf groeide hij op in een kindertehuis. Stephen: “Op allerlei plekken ter wereld maken we mensen bewust dat het tijd is om te stoppen met het opvangen van kinderen in grootschalige kindertehuizen. Dat doen we op conferenties, bij regeringen en bij de Europese Unie.”
Doe geen vrijwilligerswerk in kindertehuizen
“Vaak ontvangen kindertehuizen veel vrijwilligers. Ik raad alle jongeren in Nederland af om vrijwilligerswerk in kindertehuizen te doen. Ik spreek uit ervaring, want ik ben zelf opgegroeid in een kindertehuis met steeds wisselende vrijwilligers. Daarnaast weet ik vanuit mijn professionele achtergrondwat de impact is van opgroeien in een weeshuis op kinderen. Ieder kind verdient het om op de groeien in een liefdevolle en zorgzame omgeving. Er is bovendien een berg aan bewijs dat er geen betere omgeving is voor een gezonde ontwikkeling van een kind dan binnen een familie in een gemeenschap.”
Vrijwilligerswerk verstoort de hechting
“Vrijwilligerswerk genereert inkomsten en stimuleert kindertehuizen om kinderen in het tehuis te houden in plaats van hen naar huis te begeleiden. Het kan zelfs mensen, waaronder mensenhandelaars, aanmoedigen om kinderen uit hun gezinnen te halen en in een kindertehuis te plaatsen. Tijdelijk vrijwilligerswerk verstoort de hechting van kinderen aan hun verzorgers. Goede bedoelingen van vrijwilligers zijn niet genoeg; zij missen vaak de juiste kennis en ervaring om een waardevolle bijdrage te leveren.”
Steun families en gemeenschappen
“Als je vrijwilligerswerk gaat doen, kies dan voor gezinsondersteunend werk. Draag bij aan gemeenschappen, want door deze te ondersteunen, pak je de onderliggende oorzaken aan van het uit elkaar vallen van families. Armoede, slecht onderwijs, onvoldoende voedsel en gebrek aan gezondheidszorg zijn enkele van deze oorzaken. Doe bijvoorbeeld vrijwilligerswerk in een gemeenschapscentrum dat mensen opleidt in ondernemerschap of in het verbouwen van voedsel, – tenzij ze daarvoor niet de juiste vaardigheden in huis hebt.”
Respect en waardigheid
“Het is heel belangrijk om je in het buitenland niet ineens anders te gedragen dan je zou doen in je eigen land. Maak geen selfies met kwetsbare kinderen en knuffel kinderen die je nauwelijks kent niet. Alle kinderen ter wereld hebben dezelfde rechten en hebben een stem. Vraag kinderen altijd waar zij zich prettig bij voelen. Vraag voordat je een foto maakt ook om toestemming van het kind én van hun ouders en verzorgers. Daarmee toon je respect voor hun waardigheid.”
